Türkiye’ nin En Uzun Günlerinden Biri: 7 Haziran’dan Kısa Notlar
25. Dönem Milletvekili Genel Seçimi’nin kesin olmayan sonuçlarına göre, AKP yüzde 40.86, CHP yüzde 24.96, MHP, HDP yüzde 13.12 oy aldı. Türkiye’nin son 13 yılına üst üste kazandığı seçimlerle damga vuran AK Parti, ilk kez bir seçimde tek başına iktidar çoğunluğunu kaybetti ve milletvekili sayısı 326’dan 258’e düştü. 2011 seçimine göre oy oranını düşüren ana muhalefet partisi CHP, 135 milletvekili sayısından 132’ye geriledi, birinci olduğu il sayısını ise 2011’e göre arttırdı. Seçim yarışına parti olarak giren HDP yüzde 10 barajını büyük farkla yıktı ve Iğdır, Hakkari, Ağrı, Şırnak ve daha önce partinin bir milletvekili dahi çıkaramadığı Tunceli‘de milletvekilliklerinin tamamını aldı. HDP’nin milletvekili sayısı 80 görünüyor. MHP ise oylarını bir önceki genel seçime göre yaklaşık yüzde 3.5 oranında arttırdı ve son tabloya göre milletvekili sayısı 30 kişi daha artarak 80’e ulaştı.
Daily Telegraph, Türkiye’deki genel seçim sonuçlarıyla ilgili olarak “AKP’nin 10 yıldan fazla süredir aldığı en kötü sonuçla birlikte, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın daha fazla yetki hayali lime lime oldu” yazıyor.
Haberde “AKP’nin aldığı sonucun, çok büyük bir zafer kazanma ve sonra anayasayı değiştirme hedefinden çok uzak olduğu,” gazeteye konuşan üst düzey bir AKP’linin, azınlık hükümeti kurulup erken seçime gidilebileceğini söylediği belirtiliyor.
Haberde HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın, sonucu “solun ortak zaferi” olarak tanımladığı vurgulanıyor.
Gazete seçimin Türkiye’deki azınlık nüfus için de çok önemli olduğunu, 3 Ermeni milletvekilinin parlamentoya girdiğini belirtiyor.
Haberde görüşüne yer verilen, MHP’ye oy vermiş olan eski bir AKP seçmeni “Geldikleri noktayı beğenmiyorum” diyor.
HDP 26 ilden milletvekili çıkardı
Yüzde 13 oy alan parti resmi olmayan sonuçlara göre TBMM‘de 79 milletvekili ile temsil edilecek.
HDP‘nin milletvekili çıkardığı iller:
- İstanbul 11
- Diyarbakır 10
- Van 7
- Mardin ve Şanlıurfa 5
- Şırnak ve Ağrı 4
- Batman ve Hakkari 3
- İzmir, Tunceli, Siirt, Bitlis, Muş, Gaziantep, Kars, Adana, Mersin ve Iğdır 2
- Ankara, Bursa, Erzurum, Bingöl, Ardahan, Adıyaman ve Antalya 1
Guardian: Seçim sonuçları Erdoğan’a darbe, Kürtler için atılım
Seçim sonuçlarını bu başlıkla veren Guardian gazetesi, Cumhurbaşkanı Erdoğan‘ın “seçim kampanyası dönemi boyunca davranışlarının istisnai bir biçimde kaba” olduğunu ve sandıkta bu nedenle cezalandırılmış gibi göründüğünü yazdı.
Erdoğan’ın halen Türkiye siyasetinde heybetli bir figür olduğunu söyleyen gazete bundan sonrasının ağırlıkla Cumhurbaşkanı’nın nasıl davranacağına bağlı olduğunu yazıyor. Guardian, “Cumhurbaşkanı iyi bir kaybeden olarak bilinmiyor ve yenilgiye de kesinlikle alışık değil” diyor.
Soma’da AKP birinci, HDP’ye oy yok
301 madencimizin hayatını kaybettiği Soma‘da, Anadolu Ajansı tarafından paylaşılan verilere göre AKP yüzde 39,87’yle birinci parti oldu. AKP’yi yüzde 27,46 ile CHP, yüzde 25.40 ile MHP takip etti. HDP ise Soma’dan oy alamazken, oyların yüzde 7, 27’si “diğer” başlığı altında toplandı.
Bahçeli: AKP’nin 13 yıldır sürdürdüğü tek başına iktidarı sona ermiştir
Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Devlet Bahçeli seçim sonuçlarını değerlendirdi.
Bahçeli’nin konuşmasından satırbaşları şöyle:
- Türk milleti hür iradesini sandıkta göstermiştir. Türkiye’de yeni bir siyaset tablosu belirmiştir. Tüm siyasi partiler milli iradenin verdiği mesaja kafa yormalıdır.
- AKP‘nin 13 yıldır sürdürdüğü tek başına iktidarı sona ermiştir. Bu AKP için sonun başlangıcıdır.
- Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşanı olduğunu inkar edercesine meydanlara çıkmış, Erdoğan Türkiye’nin huzurunu kaçırmıştır. AKP’deki erimenin en önemli nedeni Erdoğan’ın üslubu olmuştur. Erdoğan acı bir mağlubiyet almıştır.
- Erdoğan kaybetmiştir, miyadını doldurmuştur. Artık Recep Tayyip Erdoğan‘ın Cumhurbaşkanı olması telafi edilemeyecek ve kaldırılamayacak hasarlara neden olabilecektir. Erdoğan ya anayasal sınırlar içerisinde kalmalı ya da istifayı düşünmelidir.
- İnanıyorum ki Davutoğlu da kendisini gözden geçirecektir.
- MHP adım adım hedefine ilerlemektedir. Hiçbir karalama kampanyası önümüzü kesemeyecektir. Bugün AKP kaybetmiş, Türkiye umutlanmıştır.
- Milliyetçi irade TBMM‘de etkin biçimde temsil edilecektir.
- Şunlarla şu koalisyon olsun diye bir dayatmada bulunmak doğru değildir. Bir koalisyona ihtiyaç varsa, bunun uyumlu bir koalisyon olması gerekir.
- Bir dayatmaya başka partileri katmak siyasi ahlaksızlıktır.
- İkinci koalisyon modeli olarak AKP-CHP–HDP‘yi bir araya getirebilirsiniz.
- Bu durumda MHP ana muhalefet partisi görevini üstlenmeye de hazırdır.
- Erken seçim ne zaman olacaksa, o zaman da seçim olur.
Cumhuriyet tarihinde Meclis’teki kadın temsil oranı ilk kez yüzde 18’e ulaştı
Resmi olmayan sonuçlara göre 2015 senel seçimlerinde Meclis’e gidecek 550 milletvekilinden 98’i kadın.
NYT: Türkiye’nin hükümet partisi meclis çoğunluğunu kaybetti
BBC Türkçe’nin verdiği bilgiye göre Erdoğan’ın Anayasa’yı yeniden yazma ve Amerikan tarzında bir başkanlık sistemi kurma tutkusunun şimdilik sona erdiğini yazdı…
Davutoğlu balkonda: ‘Bu seçimin birincisi AK Parti’dir’
Başbakan ve AKP Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, Ankara‘da partisinin genel merkezinin balkonunda bir konuşma yaptı. Davutoğlu, “AK Parti bu seçimin galibidir ve birincisidir. Kimse kaybettiği seçimden zafer çıkarmaya kalkmamalıdır. Herkes kendi muhasebesini yapmalıdır” dedi.
AKP Reyhanlı’da düşüşe rağmen güçlü
AKP 2011 genel seçimlerine oranla Hatay‘ın Reyhanlı ilçesinde belli miktarda oy kaybetse de yüksek bir oy oranına ulaştı.
Reyhanlı’da AKP yüzde 63,1, CHP 15.9, MHP 13,6, SP 2,8 oy aldı.
2011 genel seçimlerinde bu oran şöyleydi: AKP yüzde 68,5, CHP 14,3, MHP 12,5, SP 1,7.
2015 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Recep Tayyip Erdoğan ilçede yüzde 72,5 oy almıştı.
CHP’nin en ağır kaybı Tunceli’de
HDP‘nin oylarını yüzde 38 oranında arttırdığı, Kılıçdaroğlu‘nun memleketi Tunceli‘de CHP‘nin oy kaybı yüzde 35. Tunceli’de HDP oyların yüzde 60’ından fazlasını aldı. HDP’yi yüzde 20,78’le CHP, yüzde 10,87 ile AKP izledi.
Bu sonuçlara göre HDP kentten 2 milletvekili çıkarırken, diğer partiler milletvekili çıkaramıyor.
YSK Başkanı Güven: Seçim barajını geçen partiler AKP, CHP, MHP ve HDP
Seçim sonuçlarına dair ilk açıklamayı yapan YSK Başkanı Sadi Güven, şunları söyledi:
Meclis’te ilk Roman milletvekili
“Kesin olmayan sonuçlara göre yüzde 10’luk seçim barajını geçen partiler, AK Parti, CHP, MHP ve HDP‘dir. İtiraz süreleri dikkate alındığında kesin sonuçlar 11-12 gün sonra açıklanacaktır.
“CHP‘nin İzmir 1. Bölge 5. sıra adayı Özcan Purçu, ilk Roman milletvekili olarak Meclis’te…
Haluk Koç: Türkiye kazanmıştır, Recep Tayyip Erdoğan kaybetmiştir
CHP Sözcüsü Haluk Koç, parti merkezinde düzenlediği basın toplantısında şunları söyledi:
- İlk kez, 13 yıldır gittikçe baskıcı bir yönetim anlayışına dönüşen iktidar, sandıkta millet tarafından düşürülmüştür. Ülke 7 Haziran’da baskıcı, zorba bir rejim tehlikesinden şu an itibariyle kurtulmuş bulunmaktadır. Tek kişinin rejim ipoteği millet tarafından kaldırılmıştır, sivil darbe girişimi millet tarafından önlenmiştir. Bu milletin zaferidir.
- Türkiye 8 Haziran sabahı barışı, kardeşliği kucaklayan bir sabaha uyanacaktır. Seçimin asıl galibi, Türkiye’dir, asıl kaybedeni Erdoğan’dır. Türkiye kazanmıştır, Recep Tayyip Erdoğan kaybetmiştir. AKP iktidardan millet tarafından düşürülmüştür.
- Erdoğan anayasayı, yasaları ayaklar altına alarak, tüm devlet imkanlarını kullanarak, eşitsiz, adil olmayan bir seçim kapmanyasını, milletin vergileriyle, YSK’nın da müsamahasıyla sürdürmüştür. Cumhurbaşkanlığı makamı, siyaseten meşruiyeti tartışılan bir makam haline gelmiştir. Bu seçim sonuçları oy yüzdeleriyle değerlendirilemeyecek kadar önemlidir.
- Fiili ve hukuki durum 1) AKP iktidarı sona ermiştir. 2) Bekleme odasına alınan parlamenter demokrasi kazanmıştır. 3) Sayın Kemal Kılıçdaroğlu ve CHP bu sonuçlardan sonra hükümeti kurabilecek en önemli siyasi aktör haline gelmiştir. 4) CHP şu andan itibaren cumhuriyetimizin işleyebilmesi için her türlü göreve hazırdır.
Kemal Kılıçdaroğlu: Memnunum; istifayı gerektiren bir sonuç değil
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, parti genel merkezinde yaptığı kısa açıklamada, “Demokratik yollarla bir baskıcı dönemi sona erdirdik. Demokrasi kazandı, Türkiye kazandı” dedi.
Kılıçdaroğlu, Hürriyet’e yaptığı kısa açıklamada ise şunları söyledi: “Şimdilik detaylı bir yorum yapmama kararı aldım. Genel hatlarıyla bir değerlendirmeyi ilerleyen günlerde yapacağım. Ancak bizim açımızdan bir sorun yok. Memnunum; istifayı gerektiren bir sonuç da değil. Şimdilik değerlendirmem bu kadar.”
Demirtaş: ‘Türkiye’de artık başkanlık tartışmaları bitmiştir.’
“Hepinizi saygıyla selamlıyorum. Öncelikle bu seçim kampanyasının demokratik şekilde gerçekleşmediğini söylemek istiyorum. Bizler Türkiye’nin ezilenleri olarak, muhteşem bir zafer elde ettik. Bütün Türkitye’ye teşekkür ediyorum.
Bu seçimde özgürlükten yana olanlar kazanmış ve kendini Türkiye’nin tek sahibi olarak görenler kaybetmiştir. Kazanalar Türkiye’nin özgür yarınlarına sevdalı olanlardır. Bu zafer işçilerin, köylülerin, ezilenlerin, bu solun ortak zaferidir. Türkiye’de artık başkanlık tartışmaları bitmiştir.
Arınç’tan tek kelimelik açıklama: Üzgünüm
Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, seçim sonuçlarıyla ilgili olarak “üzgünüm” demekle yetindi.
Arınç, Başbakan Ahmet Davutoğlu bir açıklama yapmadan daha fazla konuşmak istemediğini söyledi.
MHP: AK Parti’yle koalisyonu konuşmak için çok erken
